Een term om te onthouden is de Engelse term ‘spillover’. Spillover van werk, duidt op werk dat eigenlijk over de grens van privé heen gaat. Het is een mooi woord voor een fenomeen dat we allemaal kennen: online zijn na werktijd. Of, werktijd die niet meer ophoudt.
Het aantal gewerkte uren en overuren per week, in vergelijking met wat in de arbeidsovereenkomst staat, dekt niet de hele lading van dit begrip spillover. 
Het gaat vooral over werk dat over de rand of grens gaat van wat eigenlijk privétijd is. Vandaar de term ‘spillover’. De afbeelding van deze kop koffie met spillover is in dat kader verhelderend. Zie het als een restje werk over je privétijd ‘verspilt’.
Spillover en balans tussen werk en privé
De duur van deze spillover van werk kan variëren van enkele minuten tot enkele uren per week of zelfs per dag. Het geldt net zozeer voor onze vakanties die we nodig hebben om echt los te komen van ons werk en waarbij we vaak toch weer onze berichten checken. Het gaat natuurlijk vooral over de grenzen tussen werk en privé en een goede balans, om de oorzaak van burnout te voorkomen, net als stress en burnout symptomen.
Online zijn, hyperconnectiviteit of online verslaving
Vergelijkbare fenomenen of synoniemen zijn continue online zijn, hyperconnectiviteit, verslaafd zijn aan het altijd verbonden zijn of mobiquity. Voor die laatste term heb ik nog geen goede vertaling in het Nederlands gevonden. Misschien u wel? Ik lees uw reactie graag hieronder.
Deze onderwerpen sluiten ook aan bij de nieuwste campagne van het Europees Agentschap voor Veiligheid en Gezondheid op het werk.
2023 – 2025: Veilig en gezond werken in een digitale samenleving
In het kader van de campagne voor een gezonde werkplek voor de periode 2023-2025 wordt gestreefd naar een groter bewustzijn van de impact van nieuwe digitale technologieën op het werk en de werkplek, alsook van de uitdagingen en kansen op het gebied van veiligheid en gezondheid op het werk (VGW) die daarmee gepaard gaan.
In lijn met de nulvisie voor werkgerelateerde sterfgevallen die wordt uitgedragen door het strategisch EU-kader voor gezondheid en veiligheid op het werk 2021-2027 en de doelstellingen van de Europese digitale strategie tracht de campagne VGW een plaats te geven in het bredere beleidsdebat dat in de EU wordt gevoerd.
De campagne is opgebouwd rond vijf gebieden:
- digitaalplatformwerk
- geavanceerde robotica en artificiële intelligentie
- werken op afstand
- slimme digitale systemen en
- werknemersbeheer via artificiële intelligentie.
De campagne stoelt voornamelijk op de bevindingen en het materiaal van het VGW-overzicht op het gebied van digitalisering 2020-2023, maar maakt ook gebruik van door EU-OSHA verricht onderzoek op andere gebieden, zoals zijn toekomststudies en het VGW-overzicht op het gebied van nalevingsondersteuning.
Spillover, stress en mentale gezondheid
De situaties waarin een grote afhankelijkheid speelt van informatie- en communicatietechnologie zijn goed om in de gaten te houden, net als kenmerken van de organisatie of het werk die spillover-werk kunnen bevorderen.
Spillover kan invloed hebben op onze gezondheid en mentale gezondheid en onze behoefte aan herstel van het werk ondermijnen. Daarmee kan het een nieuwe vorm van werkdruk zijn die stress, burn-out of workaholism tot gevolg kan hebben.
Sandra Kruijt
(deze post werd gepubliceerd in augustus 2022, bijgewerkt o.a. april 2025)
