Soms word je opgeschrikt uit je gedachten. En soms word je echt opgeschrikt. We hadden een bijeenkomst gepland met onze groep vrouwelijke ondernemers. Dit maal ging het niet door. Bij een van ons was een knobbeltje in de borst geconstateerd. We zijn inmiddels een jaar verder en we hebben het afgelopen jaar met bewondering naar Teja gekeken.
(Deze post over kanker, behandeling, herstel en re-integratie werd gepubliceerd in 2010, bijgewerkt met ondersteunende kennis in 2019 en geactualiseerd met ondersteunde instrumenten voor tijdens de behandeling, maart 2022)
Behandeling kanker
Ze heeft een zwaar jaar achter de rug: twee operaties in een maand, zes chemobehandelingen met een tussenpoos van drie weken, zeven weken dagelijks bestralingen, hormoonbehandeling, ziek zijn, bijwerkingen, willen maar niet kunnen (werk), angsten, twijfels en hoop tot het verlossende woord komt. Moedig ondergaan en op een krachtige manier doorstaan, maar dat is een kwalificatie waarvan zij niet wil dat we die maken. Zij had immers geen keuze.
Life event
Het is een moeilijk onderwerp om op dit blog ‘on work life balance’ over schrijven. Je kunt zoveel willen en plannen, maar soms ben je weerloos als het leven andere plannen met jou heeft. Daarom een real life story van Teja en alle anderen die dit meemaken voor wie ik respect en bewondering heb.
Wat hielp haar in het begin?
Ze vroeg de mensen om zich heen namen van mensen die zij kenden, die borstkanker hadden gehad en weer gewoon aan het werk waren. Binnen drie weken had ze een lijst van 150 namen. Die lijst hield haar gaande in het begin, kort na het slechte nieuws.
Wat hielp ons?
Later stuurde ze iedere drie-vier weken een mail rond. Zo bleven we op de hoogte. Zij maakte de hoeveelheid contacten met anderen voor zichzelf behapbaar, in een tijd dat haar energie naar herstel moest uitgaan. Daarnaast maakte ze het makkelijk voor ons om contact met haar te onderhouden en onze reacties deden haar weer goed. Dankbaar was ik dat ik de bijdrage kon leveren, die zij als het ware zelf mogelijk maakte.
Zelfstandig, ondernemer en kanker
De ondernemerskant van Teja’s verhaal zet aan het denken. Van de ene op de andere dag gaat de verzekering in die je in goede tijden hebt afgesloten: de arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). In goede tijden maak je de keuze dat een wachttijd van een jaar wel te overbruggen is, dus dat uitbetaling pas na een jaar ziekte begint. Dit is een verschil met een werknemer. Vanaf het moment dat het knobbeltje er ineens zit, tot een jaar later krijg je niets uitbetaald.
Teja had het goed gedaan. Zij had die AOV-verzekering afgesloten. Velen besparen immers op die dure arbeidsongeschiktheidsverzekering en dan heb je niets. Zelfs het jaar erna, het jaar daarna en de jaren daarna.
Einde van het eerste ziektejaar
Het einde van het eerste ziektejaar kwam in beeld en het schaakspel met de verzekeraar begon over de uitbetaling van de verzekering. Gaandeweg kom je erachter dat er aan de andere kant van de telefoonlijn de verzekeraar zit die mogelijk niet wil gaan uitbetalen. “Dat scheelt die verzekeraar toch een hoop geld” denken wij, vanuit gezond wantrouwen jegens verzekeraars middenin de recessie.
“Hoe gaat het?” Alert (!), rode lampjes knipperen (!), nooit zomaar het standaardantwoord geven: ‘ja, goed’. Dat zet immers uitbetaling in een gevarenzone. Teja pakte het weer slim aan. Ze werd begeleid door een bevriend arbeidsdeskundige met een gouden advies. “Normaal werkte je 60 uur in de week. Je bent pas hersteld als je voor je gevoel dát weer aankan. Alles wat daaraan vooraf gaat, is re-integratie”. En zo geschiedde.
Schoon. Hoe nu verder?
Na een jaar is gelukkig voor Teja het verlossende bericht gekomen: schoon. We denken dat ‘ze’ er zijn. “Gelukkig, het is achter de rug”, denken wij. De realiteit is dat dan pas het verwerken kan beginnen van alles wat je in een traumatisch jaar hebt meegemaakt, gecombineerd met langzaam verdergaand herstel. Stapje bij stapje herstelt het lichaam zich van al het vergif, de zorgen, de grote en kleine pijnen. Dat gaat hand in hand met het zoeken naar zingeving na zoiets ingrijpends.
Ik ben me door Teja bewust geworden hoeveel vrouwen en mannen hiermee te maken krijgen. We wensen Teja toe dat alles langzaam wegebt. Het enige dat nooit zal weggaan, vertelt ze, is die spanning voor het doktersbezoek.
Sandra Kruijt
Meer informatie over Kanker en Werk
Jaarlijks krijgen circa 110.000 mensen de diagnose kanker. Door nieuwe ontwikkelingen in diagnosticeren en behandelmethodes overleven steeds meer mensen de ziekte. Maar het leven oppakken na kanker is niet voor iedereen gemakkelijk. Bovendien weten we niet hoe overlevenden van kanker daarbij het beste geholpen kunnen worden. Daarom werd op donderdag 24 januari 2019 de bewustwordingscampagne Het Zwarte Gat na Kanker gelanceerd op een symposium aan Tilburg University.
Het zwarte gat na kanker is een herkenbaar fenomeen voor mensen die kanker hebben (gehad), betrokken zorgprofessionals en werkgevers. Maar we weten niet precies waarom het voor sommige mensen lastig is het leven weer op te pakken en voor andere niet en welke begeleiding het beste werkt. Er worden diverse behandelingen en ondersteuningsvormen aangeboden, maar over de effectiviteit daarvan is nog maar weinig bekend.
Om de begeleiding te verbeteren voor mensen die problemen en meer onderzoek te stimuleren, hebben Ronald van den Boom (Arena Consulting), Corina Roelands (Coaching2You) en Margot Joosen (Tranzo, Tilburg University) de handen ineen geslagen. Daarbij zijn ze financieel ondersteund door het Verbeeten Fonds.
Bewustwordingscampagne
Op 24 januari 2019 lanceerden de initiatiefnemers een bewustwordingscampagne over de problematiek van het zwarte gat na kanker, gericht op patiënten, naasten, zorgverleners en werkgevers. Tijdens een middagsymposium aan Tilburg University werd de indrukwekkende animatiefilm gepresenteerd die in de praktijk kan worden ingezet. De film is gemaakt met input van ervaringsdeskundigen, zorgprofessionals, werkgevers en onderzoekers. Een Facebookcampagne en de website www.het-zwartegat.nl zijn onderdeel van de campagne.
N.B. Aantal diagnoses van kanker in intro afkomstig van IKNL, 2017.
Meer informatie, met dank aan Tamara Raaijmakers van Centrum Werk Gezondheid
Download op www.kankerenwerk.nl https://nfk.nl/themas/kanker-en-werk de informatie, bijvoorbeeld:
- kanker en werk – informatie voor werkgevers
- WERKwijzer voor oncologieverpleegkundigen – Handvatten om met de patiënt over werk te praten
- WERKwijzer voor patiënten met kanker – Handvatten om met de verpleegkundige over je werk te praten
Life events
Life events zijn ingrijpende levensgebeurtenissen die veel impact hebben op ons, in werk en in privé.
“het leven is wat je overkomt terwijl je andere plannen maakt” (ik meen Acda en de Munnik)